Νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης: Συντριπτικό "ναι" των Δημάρχων
Πραγματοποιήθηκε εχθες η έκτακτη Γενική Συνέλευση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), στην οποία συμμετείχαν 418 σύνεδροι (Δήμαρχοι και Δημοτικοί Σύμβουλοι).
Κατά τη διάρκεια της συνέλευσης, η οποία πραγματοποιήθηκε παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΣ και συγκεκριμένα του Υπουργού κ. Θ. Λιβάνιου και των υφυπουργών κ.κ. Β. Χαραλαμπογιάννη και Β. Σπανάκη, παρουσιάστηκαν οι θέσεις, προτάσεις και παρατηρήσεις της ΚΕΔΕ όσον αφορά το κείμενο του σχεδίου του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης.
Επί του σχεδίου αυτού τοποθετήθηκαν όλες οι παρατάξεις που συμμετέχουν στο Δ.Σ. της Κ.Ε.Δ.Ε., ενώ στη συνέχεια διενεργήθηκε ψηφοφορία, η οποία αφορούσε την πρόταση της πλειοψηφίας του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΕΔΕ.
Από την ψηφοφορία αποχώρησαν τα μέλη της παράταξης της μείζονος μειοψηφίας (Χ. Δούκας), καταψήφισαν τα μέλη της Λαϊκής Συσπείρωσης και υπερψήφισαν τα μέλη της παράταξης της πλειοψηφίας του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΕΔΕ (Λ. Κυρίζογλου). Η πρόταση της Διοίκησης έλαβε 281 ψήφους επί συνόλου 418 εγγεγραμμένων συνέδρων, δηλαδή ποσοστό 67,2 %. Το αποτέλεσμα αυτό αποδεικνύει την αποφασιστικότητα της πλειοψηφίας των αυτοδιοικητικών να στηρίξουν θεσμικές μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες, που αναβαθμίζουν το ρόλο της Αυτοδιοίκησης και αντιμετωπίζουν προβλήματα και παθογένειες που ταλαιπωρούν εδώ και χρόνια το θεσμό.
Λάζαρος Κυρίζογλου: «Η ΚΕΔΕ διεκδικεί μια συνολική μεταρρύθμιση στο μοντέλο λειτουργίας του Κράτους»
Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, κ. Λάζαρος Κυρίζογλου κήρυξε την έναρξη των εργασιών αναφερόμενος στη σταθερή και διαχρονική θέση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) υπέρ της Διοικητικής Μεταρρύθμισης του Κράτους, της ενίσχυσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με αρμοδιότητες, πόρους, προσωπικό και μέσα.
Ο κ. Κυρίζογλου υπογράμμισε ότι η ΚΕΔΕ υποστηρίζει διαχρονικά, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων, την ανάγκη οργάνωσης της Διοίκησης του Κράτους σύμφωνα με το αποκεντρωτικό σύστημα (άρθρο 101 του Συντάγματος) και την πλήρη εφαρμογή των συνταγματικών επιταγών για την Τοπική Αυτοδιοίκηση (άρθρο 102), επισημαίνοντας ότι, παρά τη συνταγματική επιταγή, η χώρα εξακολουθεί να μην συγκλίνει με τα ευρωπαϊκά πρότυπα Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Πολυδιάστατο Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης και Κώδικας Αυτοδιοίκησης
Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που ανέλαβε η Ένωση από την έναρξη της παρούσας θητείας, με αιχμή την πρόταση για την εκπόνηση ενός πενταετούς Πολυδιάστατου Προγράμματος Μεταρρύθμισης για την Αποκέντρωση και την Αυτοδιοίκηση, το οποίο στηρίζεται σε έξι βασικούς πυλώνες:
- Ισόρροπη Ανάπτυξη – Ενίσχυση των μικρών Δήμων,
- Οικονομική Αυτοτέλεια – Αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων,
- Διοικητική Αυτοτέλεια – Ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας,
- Ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού των Δήμων,
- Προστασία του Περιβάλλοντος και Προώθηση της Αειφόρου Ανάπτυξης,
- Ψηφιακός Μετασχηματισμός των Δήμων.
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Κυρίζογλου χαρακτήρισε απολύτως αναγκαία την κωδικοποίηση της πολυδιάσπαρτης αυτοδιοικητικής νομοθεσίας, σημειώνοντας ότι η ΚΕΔΕ συμφώνησε και συμμετείχε ενεργά στην πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών για τη σύνταξη του Νέου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Όπως ανέφερε, κατέγραψε περίπου 500 κανονιστικά κείμενα της περιόδου 1975–2022 και η ΚΕΔΕ συμμετείχε για έναν ολόκληρο χρόνο στις Επιτροπές και Υποεπιτροπές σύνταξης του Κώδικα.
Διαβούλευση και θέσεις της ΚΕΔΕ
Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ σημείωσε ότι την 1η Δεκεμβρίου 2025 παραδόθηκαν στην ΚΕΔΕ τα πέντε πρώτα «Βιβλία» του σχεδίου Κώδικα, πριν από τη δημόσια διαβούλευση, γεγονός που επέτρεψε την έγκαιρη ενημέρωση των Περιφερειακών Ενώσεων Δήμων και των αιρετών. Παράλληλα, ενεργοποιήθηκε ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα στην ιστοσελίδα της ΚΕΔΕ για την υποβολή προτάσεων, ενώ συγκλήθηκαν η Επιτροπή Κώδικα, το Διοικητικό Συμβούλιο και η παρούσα Γενική Συνέλευση, με στόχο τη διαμόρφωση των τελικών θέσεων της Αυτοδιοίκησης.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε σε θετικές διατάξεις του σχεδίου, όπως η ενίσχυση της δημοκρατικής συμμετοχής, η σαφέστερη θεσμική σχέση μεταξύ Δήμων και Περιφερειών, η κατηγοριοποίηση των Δήμων με βάση τις ιδιαιτερότητές τους, η ενίσχυση της συμμετοχής των νέων, καθώς και η ρητή θεμελίωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως έκφρασης λαϊκής κυριαρχίας, σε εναρμόνιση με το Σύνταγμα και τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Όπως τόνισε, στο αναλυτικό κείμενο παρατηρήσεων και προτάσεων της ΚΕΔΕ καταγράφονται τόσο οι θέσεις που έγιναν δεκτές από το Υπουργείο Εσωτερικών όσο και εκείνες στις οποίες η ΚΕΔΕ επιμένει, καθώς και πρόσθετες ρυθμίσεις που κρίνονται απαραίτητες.
«Ο Κώδικας αποτελεί ένα πρώτο θετικό βήμα, δεν είναι η τελική μεταρρύθμιση»
Ο κ. Κυρίζογλου αναγνώρισε την επίπονη και ουσιαστική δουλειά που πραγματοποιήθηκε από τις Επιτροπές του Υπουργείου Εσωτερικών και της ΚΕΔΕ, υπογραμμίζοντας ότι η κωδικοποίηση καλύπτει μια διαχρονική ανάγκη άνω των είκοσι ετών και συμβάλλει στην αντιμετώπιση της πολυνομίας, της γραφειοκρατίας και της διοικητικής δυσλειτουργίας.
Τόνισε, ωστόσο, ότι ο νέος Κώδικας, παρότι αποτελεί πολύ θετικό και αναγκαίο πρώτο βήμα εκσυγχρονισμού, δεν συνιστά από μόνος του τη συνολική Διοικητική Μεταρρύθμιση που επιτάσσει το Σύνταγμα και διεκδικεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Στο πλαίσιο αυτό, επανέλαβε την ανάγκη για ρυθμίσεις που αφορούν την αποκατάσταση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, τη στελέχωση των Δήμων, τη στήριξη των μικρών ορεινών και νησιωτικών Δήμων και τη διακυβέρνηση των διαδημοτικών αρμοδιοτήτων στις μητροπολιτικές περιοχές.